Գործնական քերականություն

1.Հոլովի՛ր գիրք, շուն, գինի, կին բառերը։

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ)
գիրք, շուն, գինի, կին:

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞)
գրքի, շան, գինու, կնոջ

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն)
գրքին, շանն, գինուն, կնոջը

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց)
գրքից, շանից, գինուց, կնոջից

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ)
գրքով, շնով, գինով, կնոջով

Ներգոյական (ո՞ւմ մեջ, ինչո՞ւմ, ինչի՞ մեջ)
գրքի մեջ, շան մեջ, գինու մեջ, կնոջ մեջ

2․Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Ջորդանո Բրունոն ամբողջ ութ տարի բանտում մնաց: Սուրբ հայրերը սպասում էին, որ  նա կընկճվի: Նա խոստովանում էր, որ ինքը մեղք է գործել եկեղեցու դեմ, բայց պնդում էր, որ իր ուսմունքը ճշմարտա.ի է ու ամբողջական: Մտածելու համար նրան իննսուն օր ժամանակ տվեցին և օրը երկու ամգամ՝ կեսօրին ու կեսգիշերին, աստվածաբաններ էին ուղարկում նրա խումբը: Բայց նա ոչինչ չէր խնդրում: Երբ կարդինալի պալատում կարծում էին դատավճիռը, նա ասաց. «Դուք ավելի մեծ երկյուղով եք հայտնում ինձ դատավճիռը, քան ես լսում եմ»:

3․ Տեքստում գտի՛ր տրված բառերի հոմանիշները, տրված բառերը գրի՛ր հոմանիշների փոխարեն:3

Ենթադրություն, ինչքան, հերիք, մի, տեսնել, ժամանակ, հաստատել, նայել, համընկել, թիվ, ամբողջական:

Հերիք է՝ հայացք նետեք գլոբուսին, որ նկատեք, թե Հարավային Ամերիկայի արևելյան ծովափը ինչքա՜ն լավ է ներգծվում Աֆրիկայի արևմտյան ափին: Ֆրենսիս Բեկոնը դա նկատել է դեռևս 1620 թվականին: 1912 թվին գերմանացի գիտնական Ալֆրեդ Վեգեները մի վարկած առաջ քաշեց, որ բոլոր մայրցամաքներն ինչ-որ ժամանակ ցամաքի մի ամբողջական զանգված են կազմել: Սակայն Վեգեների կենդանության ժամանակ այդ ենթադրություն ճանաչում չգտավ: Հիմա երկրաբանները հաստատում են, որ Հարավային Ամերիկայի և Աֆրիկայի արմատական ապարները համընկնում են:

4. Գտի՛ր սխալ գրությամբ բառերը և ուղղի՛ր:

Ա. Երփներանգ, արփի, փրփրել, փափուկ, սրբազան, ճամփորդ, համբերություն, դափնի, շամփուր:
Բ. Կարթ,խորթ, զվարթ, պարթև, նյարդ, թարթել,երդվել,փարթամ:

5. Որտեղ անհրաժեշտ է, ը գրի՛ր:

Անակնկալ, անըմբռնելի, օրըստօրե, ակնթարթ, անընդմեջ, լուսնկա, մթնկա, համընդհանուր, մերթընդմերթ, անընթեռնելի,ակնհայտ, անընդհատ, անհյուրընկալ, սրընթաց:

6. Հոմանիշների հինգ զույգ առանձնացրո՛ւ:

Ընչազուրկ, հերսոտ, ընչաքաղց, ընթացիկ, սրընթաց, անընկճելի, արագընթաց, անկոտրում, դյուրաթեք, դյուցազնական, դյուրաբեկ, ճկուն, աղքատ, հերոսական:
դյուրաթեք-ճկուն
ընչազուրկ-աղքատ
անընկճելի-անկոտրում
սրընթաց-արագընթաց
հերոսական-դյուցազնական


Եվրասիա

Մայրցամաքը գտնվում է Հյուսիսային կիսագնդում, ընդ որում Եվրասիայի կղզիների մի մասը գտնվում է Հարավային կիսագնդում, կոնտինենտալ Եվրասիայի մի մասը գտնվում է Արևելյան կիսագնդում, իսկ եզրային արևմտյան և արևելյան մասերը գտնվում են Արևմտյան կիսագնդում:

Իր մեջ է ներառում երկու աշխարհամաս. Եվրոպա և Ասիա: Եվրոպայի և Ասիայի սահմանը հաճախ գծում են Ուրալյան լեռնաշղթայով, Ուրալ գետով, Էմբա գետով, Կասպից ծովի հյուսիս-արևմտյան ափով, Կամա գետով, Մանիչ գետով, Սև ծովի արևելյան ափով, Սև ծովի հարավային ափով, Բոսֆորի նեղուցով, Մարմիարի ծովով, Դարդանելի նեղուցով, Էգեյան և Միջերկրական ծովով, Ջիբրալթարի նեղուցով: Այս բաժանումը տեղի է ունեցել պատմականորեն: Բնության առումով Եվրոպայի և Ասիայի մեջ կտրուկ սահման գոյություն չունի: Մայրցամաքը միացված է ցամաքային միասնությամբ, որը տվյալ պահին ստեղծված է բազմաթիվ կլիմայական գործընթացների համընթացությամբ:

Փոքրիկ սրտի երկիրը

Ես ունեմ մի փոքրիկ սիրտ, որի մեջ կա մի երկիր: Այդ երկրում կան շատ մարդիկ, ծառեր, ծաղիկներ, ծովեր, կենդանիներ, խոտեր, շենքեր և այլն: Իմ սրտի երկրում մարդիկ բարի են, հոգատար են, ուրախ են: Ես իմ փոքրիկ սրտի աշխարհ հրավիրել եմ շատ մարդկանց, որոնց մեջ մտնում են իմ բարեկամները, ընկերները, հարազատները և բոլոր լավ մարդիք: Այդ երկրում ծովերը հանդարտ են, խաղաղ են, խոտերը կանաչ են, շենքերը բարձր, կենդանիները սիրուն, ծաղիկները հմայիչ, ծառերը երկար: Այդ փոքրիկ սրտի մեջ այնքան լավ բան է տեղավորվում, որ ուղղակի անհավատալի է: Այդ երկիրը երազանքի երկիր է:

Իմ փոքրիկ սիրտը ում նվիրեմ

  1. Կարդա՛ պատմվածքը։👌
  2. Քեզ անծանոթ բառերը դո՛ւրս գրիր և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր։
    հևիհև-շնչակտուր, խճողում-խցանել
  3. Կատարի՛ր առաջադրանքները։👌

Առաջադրանքներ

1․  Մեկնաբնե՛ք հետևյալ մտքերը․

  • Այսքան փոքրիկ սիրտն, ախր, ինչպե՞ս է, որ երբեք չի լցվում:
    Եթե մարդու սիրտը բարի է, նա կարող է ամբողջ աշխարը սրտում տեղավորել:
  • Երբ հայրիկիս հորեղբայրը դժվարությամբ, մի կերպ տեղավորվում էր սրտիս մեջ, փողերի հսկա սնդուկը դուրս էր մնում, նա էլ հևիհև դուրս էր վազում սրտիցս, որպեսզի վերցնի իր սնդուկը…

    Հավանաբար հայրիկի հարուստ հորեղբայրը ոչ մեկին չէր տեսնում, բացի իր փողերից:
  • Գիտեք՝ այդ տեղը ում համար եմ թողել, այո, ճիշտ է, բոլոր վատ մարդկանց, միայն՝ մի պայմանով, որ հրաժարվեն վատ լինելուց:

    Բոլոր մարդիկ իրավուք ունեն լինել ինչ-որ մեկի սրտում, բայց դրա համար իրենք էլ պետք է իրենց սիրտը բաց պահեն ուրիշ մարդկանց համար:
  • Տեսա, որ այս բոլոր մարդիկ տեղավորվել են սրտիս ճիշտ կես մասի մեջ, ճիշտ կեսի, թեև  հանգիստ նստել, ասում, խոսում ու ծիծաղում էին, և  ոչ մեկը չէր բողոքում տեղի նեղվածքից:

  • Սրտիս մնացած մասը կնվիրեմ բոլոր նրանց, ովքեր կռվեցին և  կեղտոտ թշնամուն մեր հողից, մեր երկրից ու մեր տնից դուրս վռնդեցին…

2․ Ո՞ր մտքերն են արտահայտում ստեղծագործության գաղափարը։ Պատասխանը հիմնավորե՛ք։

  • Սրտում կարող են տեղավորվել բոլոր մարդիկ։
  • Սիրտը տեղավորում է բոլոր բարի մարդկանց։
  • Հարուստ մարդիկ սրտում տեղ չունեն։
  • Սիրտը կարող ե տեղավորել նաև վատ մարդկանց։
  • Սրտում կարող է իշխել միայն սերը։

Աշխարհագրական թաղանթ

Օվկիանոսի, ցամաքի, մթնոլորտի և կենդանի օրգանիզմների մեջ գտնվող ջրերը միասին կազմում են Երկիր մոլորակի ջրային թաղանթը, որը կոչվում է ջրոլորտ: Ջրոլորտի երեք հիմնական բաղադրիչներն են՝ Համաշխարհային օվկիանոսը, ջուրը, ջրային գոլորշիները մթնոլորտում և ցամաքային ջրերը։

Երկրի մթնոլորտ, Երկրի օդային թաղանթն է։ Այն սկսվում է երկրագնդի մակերևույթից և հասնում 10 000 կմ բարձրության։ Մթնոլորտի մնում է երկրագնդի շուրջը և տիեզերքը չի ցրվում երկրագնդի ձգողության շնորհիվ։

 Բաղկացած է երկրագնդի կեղեվի և մանտիաի վերին մասից մինչևարտեոսֆերա, որտեղ սեյսմիկ ալիքների արագությունը նվազում է՝ վկայելով պլաստիկ շերտի փոփոխության մասին։ Քարոլորտի կառուցվածքում առանձնացնում են շարժական մասեր (ծալքավոր գոտի) և հարաբերականորեն կայուն պլատֆորմաներ։

Կենսոլորտը տեղակայված է քարոլորտի վերին մասի, մթնոլորտի ստորին մասը՝ տրոպոսֆերան, և զբաղեցնում է ողջ ջրոլորտը։ Կենսոլորտի վերին սահմանը մթնոլորտում` 15-20 կմ է։ Այն որոշվում է օզոնային շերտով , որը կասեցնում է կենդանի օրգանիզմների համար մահաբեր կարճալիքային ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումը։

Մաթեմատիկա

Դասարանական աշխատանք

1. Կոնֆետի համար վճարել են 3 անգամ ավելի, կամ 600 դրամով ավելի, քան թխվածքի համար։ Որքա՞ն են վճարել թխվածքի համար։
Կոնֆետ–3x
թխվածք–x
3x=x+600
2x=600
600:2=300
x=300×3=900
x=240


2. Տետրերի համար վճարել են 4 անգամ ավելի, կամ 720 դրամով ավելի, քան քանոնի համար։ Որքա՞ն են վճարել քանոնի համար։

3. Արևի տակ տաքանում էր մի քանի կատու։ Նրանք միասին 10 թաթ ավելի ունեին, քան ականջ։ Քանի՞ կատու էր տաքանում արևի տակ։
կատու-x
ականջ-2x
թաթ-4x
4x=2x+10
2x=10
x=10:2
x=5

4. Ընդհանուր քանակով 10 շուն ու կատու կերակրեցին 56 պաքսիմատով։ Ամեն շանը հասավ 6, իսկ ամեն կատվին՝ 5 պաքսիմատ։ Քանի՞ շուն ու քանի՞ կատու կերակրեցին։
10×5=50
56-50=6
6:1=6 շուն
10-6=4

5. Քանի՞ հավ ու ոչխար կար տնտեսությունում, եթե հայտնի է, որ բոլոր հավերն ու ոչխարները միասին ունեին 19 գլուխ և 46 ոտք։
19×2=38
46-38=8
8:2=4
19-4=15
5. Քանի՞ հավ ու ոչխար կար տնտեսությունում, եթե հայտնի է, որ բոլոր հավերն ու ոչխարները միասին ունեին 19 գլուխ և 46 ոտք։
19×2=38
46-38=8
8:2=4

6. Ընդհանուր քանակով 15 եռանկյուն ու քառանկյուն միասին ունեն 53 անկյուն։ Քանի՞ եռանկյուն և քանի՞ քառանկյուն կար։
15×3=45
53-45=8
8:1=8
15-8=7

7*. (Հին խնդիր)

Մի մարդ հարցրեց ուսուցչին. 

– Քեզ մոտ սովորող քանի՞ աշակերտ ունես։

Ուսուցիչն էլ պատասխանեց.

– Եթե իմ մոտ գան էլի այնքան, որքան ես ունեմ, ու էլի դրա կեսը, ու էլի չորրորդ մասը և նաև քո որդին, ապա ես կունենամ 100 աշակերտ։

Քանի՞ աշակերտ ուներ ուսուցիչը։
x

8. Լուծիր հավասարումը.

ա) x – 4 = 2x + 5

բ) 3x + 1 = x – 7

գ) -5x – 11 = -x – 3

դ) 2 + x = 4/5 + 2x

ե) -x + 1/2 = 3x + 4

զ) 2x + 3/5 = -3x + 2

9.

ա) 8 = 3(x – 4) – x

բ) 3(x – 1) + x = 2x

գ) 5(x + 4) + x = 6

դ) 3(x – 7) – 6x = -x

10.

ա) -x = 2

բ) -2x = 1/4 

գ) 12x = -36

դ) 1/2x = 3

Լրացուցիչ առաջադրանք

1. Քանի՞ հավ ու ոչխար կար տնտեսությունում, եթե հայտնի է, որ բոլոր հավերն ու ոչխարները միասին ունեին 30 գլուխ և 74 ոտք։

2. 7400 դրամը վճարեցին 19  մետաղադրամներով՝ օգտագործելով միայն 200 և 500 դրամանոցներ։ Քանի՞ 500 դրամանոց մետաղադրամ օգտագործեցին։

3. 27000 դրամը մանրել են 100 և 200 դրամանոցներով։ Սռացել են 170 մետաղադրամ։ Դրանցից քանի՞սն են 100, քանիսը՝ 200 դրամանոց։ 

4*. (Հին հունական խնդիր)

Ասա ինձ, մեծահռչակ Պյութագորաս, քանի՞ աշակերտ է հաճախում քո դպրոցը և լսում քո զրույցները։

– Ահա որքան, – պատասխանեց փիլիսոփան, – նրանց կեսը մաթեմատիկա է ուսումնասիրում, քառորդը՝ երաժշտություն, յոթերորդ մասը ազատ ունկնդիր է, և բացի դրանցից երեք կին էլ կա։ Քանի՞ մարդ էր հաճախում Պյութագորասի դպրոցը։

5. Լուծիր հավասարումը.

ա) 632 108 + 3999 = x

բ) 3(x + 4) = 18

գ) 6 x + 5 = 29
դ) 3 + 2 x = 5

Կրկնություն

Դասարանական աշխատանք

1․ Հաշվիր արտահայտության արժեքը․

ա) 4 • (-5) • 8 • (-2) • (-4) = -1280

բ) (-5) • (-20) • 3 • (-7) • 2 =-4200

գ) (-7) • (-1) • 3 • (-5) • (-9) = 945

դ) (-1) • 1 • (-6) • (-14) • 5 =-420

2․ Հաշվիր

ա) +38 ։ (-19) =-2

բ) -60 : (-30) =2

գ) – 72 : (+8) =-9

դ) -55 : (-5) =11

ե) -300 : (+3) =-100

զ) +837 : (-1) =-837

է) 0 : (-14) =0

ը) -121 : (-11) =11

թ) +39 : (-13) =-3

3․ Գրքում կա 300 էջ։ Անին կարդացել է գրքի 60%-ը։ Գրքի քանի՞ էջ դեռ պետք է կարդա Անին։
300__100%
?__60%
?=180
300-180=120 Էջ

4․ Քարտեզի վրա տեղանքի 130 կմ-ին համապատասխանող հատվածի երկարությունը 10 սմ է: Որոշիր քարտեզի մասշտաբը:
130km__10sm
?km__1sm
13km__1sm
1:13

5․ Թվի 30%-ը այդ թվի ո՞ր մասն է կազմում։

6․ Ուղղանկյան պարագիծը 900մ է։ Գտիր նրա պարագծի 1%-ը։

P=900
900__100%
?__1%
9__1%

7․ Խանութը ստացավ 400 կգ գազար:

Աննան գնեց ամբողջ գազարի 5 %-ը, իսկ Արմենը՝ 1%-ը:

Քանի՞ կգ գազար գնեց նրանցից յուրաքանչյուրը:  
Արմեն-4 կգ
Աննա-20կգ

8. Հաշվիր 

ա) 200-ի 10%-ը=20

բ) 500-ի 5%-ը=25

գ) 5000-ի 70%-ը=3500

դ) 10000-ի 50%-ը=5000

9. Ուղղանկյան և քառակուսու պարագծերը հավասար են։ Գտիր քառակուսու կողմը, եթե ուղղանկյան չափումներն են՝ 60 սմ և 20 սմ։
Pքառ.=Pուղ.
Pուղ.=2×20+2×60=160սմ
Pքառ=160սմ
քառ. կողմ=160:4
քառ. կողմ=40սմ

10. Գործարանի երեք արտադրամասում աշխատում են 900 բանվորներ։ Առաջին արտադրամասում բանվորների քանակը 3 անգամ մեծ է, քան երկրորդում, իսկ երրորդում 150-ով փոքր է, քան առաջինում։ Քանի՞ բանվոր է աշխատում ամեն մւ արտադրամասում։
A+B+C=900
A=3xB
C=A-150
3xB+B+3xB-150=900
7B-150=900
7B=900+150
7B=1050
B=1050:7
B=150
A=150×3
A=450
C=450-150
C=300

A=450, B=150, C=300

Լրացուցիչ առաջադրանք

1․ Պանիրը արժեր 1100 դրամ: Որքա՞ն է պանրի նոր գինը 5%-ով էժանանալուց հետո:
1045Դրամ

2․ Գիրքն ունի 400 էջ, ես կարդացել եմ նրա 25%-ը։ Քանի՞ էջ եմ կարդացել։
100էջ

3. Մայրուղու երկարությունը 660 կմ է։ Ի՞նչ երկարություն կունենա այդ մայրուղու պատկերումը քարտեզի վրա, որի մասշտաբը 1 ։ 2․750․000 է։
1:2750
2,4__6600

4. Որոշիր նշանը

ա) (+) : (-) : (-) : (+) = +

բ)  (-) : (-) : (+) : (+) = +

գ)  (+) : (+) : (+) : (-) = –

դ)  (+) : (-) : (-) : (-) = –

ե) (-) : (-) : (-) : (-) = +

զ) (-) : (+) : (+) : (-) = +

5. Կատարիր գործողությունը

ա) 2/5 • 3/7 =  6/35

բ) 1/9 • 10/11=10/99

գ) 5/12 : 15/6 = 1/6

դ) 7/8 : 14/16 = 1
|
6. Գնեցին 40 դրամանոց 4 քանոն և 80 դրամանոց 3 անկյունաչափ ու վճարեցին 500 դրամ։ Որքա՞ն մանր ստացան։

500-400=100